สารอาหารที่คุณแม่ตั้งครรภ์ขาดไม่ได้เลยตั้งแต่ช่วงเริ่มตั้งครรภ์ก็คือ สารอาหารประเภทโปรตีน ทั้งนี้เนื่องจาก โปรตีน เป็นสารอาหารที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งในการเสริมสร้างเนื้อเยื่อ ที่เป็นกล้ามเนื้อ กระดูกและอวัยวะต่างๆ ให้กับทารกในครรภ์ ซึ่งสารอาหารชนิดแน่นอนว่ามีมากในอาหารประเภทเนื้อสัตว์ต่างๆ และนอกจากนี้เนื้อสัตว์ยังมีธาตุเหล็กสูง โดยเฉพาะในเครื่องในอย่างเช่นตับ ที่เป็นแหล่งสารอาหารธาตุเหล็กที่มีความเป็นในการเสริมสร้างเม็ดเลือดแดงให้กับคุณแม่ทำให้เลือดสามารถส่งสารอาหารและออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงทารกในครรภ์ได้ดียิ่งขึ้น และโดยทั่วไปเราจะนิยมทำอาหารประเภทเนื้อสัตว์ให้เป็น เมนูอาหารสำหรับคนท้อง

อย่างไรก็ตามแม้ว่าเนื้อสัตว์จะมีประโยชน์สูงทั้งในเรื่องโปรตีนและธาตุเหล็กที่เสริมสร้างความสมบูรณ์และแข็งแรงให้กับคุณแม่และลูกในครรภ์ แต่อย่างไรก็ตาม การรับประทานอาหารประเภทเนื้อสัตว์จำเป็นจะต้องมีการพิจารณาและเลือกปริมาณให้พอเหมาะด้วย ไม่ใช่ยิ่งรับประทานมากเท่าไหร่ก็ยิ่งดี !

ทั้งนี้เนื่องจาก เนื้อสัตว์เป็นอาหารที่ค่อนข้างย่อยยาก หากรับประทานมากเกินไปทำให้เกิดปัญหาท้องอืดและหากว่าคุณแม่รับประทานผักและผลไม้ในปริมาณที่น้อยก็จะทำให้มีปัญหาเรื่องการขับถ่ายตามมา

ปริมาณโปรตีนที่คุณแม่ควรได้รับต่อวันตามหลักทางโภชนาการจะอยู่ทีประมาณ 100 กรัม ซึ่งเพิ่มจากปกติที่คนเราจะต้องการสารอาหารประเภทนี้ประมาณ 60 กรัมต่อวันเท่านั้น แต่ในปริมาณ 100 กรัม นี้ ดีที่สุดก็คือการรับประทานโปรตีนที่หลากหลาย เน้นที่เนื้อปลา ที่เป็นโปรตีนที่ย่อยง่ายและมีสารอาหารอื่นที่มีประโยชน์ เนื้อแดงบ้าง และโปรตีนที่ได้จากพืชประเภทถั่ว ก็จะทำให้ร่างกายได้รับโปรตีนที่มีคุณภาพย่อยง่ายและสมบูรณ์มากยิ่งขึ้นดีกว่าการรับทานเนื้อสัตว์ประเภทเนื้อแดงอย่างเนื้อหมูเนื้อวัวอย่างเดียว ส่วนตับนั้น อยากขอให้เป็น อาหารเสริมสำหรับคนท้อง มากกว่า เนื่องจากมีปริมาณวิตามินเอสูง ไม่ควรรับประทานมากจนเกินไปซึ่งจะทำให้เกิดความเป็นพิษต่อการตั้งครรภ์เนื่องจากวิตามินเอได้

โปรตีน เป็น อาหารสำหรับคนท้อง ที่มีความจำเป็น แต่ต้องมีการเลือกสรร และจำกัดปริมาณให้พอเหมาะ ทานผักผลไม้ให้มาก ก็จะช่วยให้คุณแม่ขับถ่ายได้ดีและมีสุขภาพแข็งแรง

เรื่องอาหารการกินสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ ส่วนใหญ่การเลือกรับประทานอาหารจะไม่ได้เป็นไปเพื่อตัวเองเป็นหลัก แต่เป็นไปเพื่อส่งเสริมพัฒนาการของลูกน้อยในครรภ์ ดังนั้น เมนูอาหารคนท้อง จึงมีการปรับเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ตามพัฒนาการในแต่ละช่วงของทารก ซึ่งเรื่องนี้จะเริ่มกันทันที่ตั้งแต่เริ่มรู้ตัวว่ามี อาการตั้งครรภ์ และทำติดต่อเรื่อยไป ปรับเปลี่ยนลักษณะเมนูอาหารหลากหลายไปเรื่อยๆ ตามความต้องการของทารกตามพัฒนาการเด่นในแต่ละด้าน จนไปถึงช่วงท้ายๆ ของการตั้งครรภ์ ในช่วง ท้องแปดเดือน ก็จะเข้าสู่ช่วงเตรียมตัวเพื่อจะคลอด ซึ่งในช่วงนี้คุณแม่ก็ควรมีการเสริมอาหารเพื่อเตรียมความพร้อมในการคลอดให้กับลูกน้อยด้วยเช่นกัน

สารอาหารที่มีควรมีการเสริมเป็นพิเศษในช่วงตั้งครรภ์ 8 เดือน เพื่อเตรียมความพร้อมให้ทารกในการคลอด ได้แก่

1. แคลเซียม เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูก โดยเฉพาะกะโหลกศีรษะของทารกให้มีความแข็งแรง พร้อมที่จะผ่านออกมา
2. ธาตุเหล็ก เพื่อช่วยในการบำรุงโลหิตสำหรับตัวคุณแม่ เนื่องจากในช่วงครบกำหนดคลอดร่างกายต้องการเลือดในปริมาณที่มากขึ้นเพื่อส่งสารอาหารที่มากขึ้นไปดูแลทารก และยังเป็นการเตรียมความพร้อมทางร่างกายให้คุณแม่เข้าสู่ช่วงการคลอดลูกด้วย
3. วิตามินซี ช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็กให้ร่างกายสามารถนำไปใช้งานได้มากขึ้น ในเวลาเดียวกันก็ช่วยลดความดันโลหิตไม่ให้สูงจนเกินไป และยังเสริมภูมิต้านทานทำให้คุณแม่และทารกมีสุขภาพแข็งแรงขึ้นด้วย
4. วิตามินดี ช่วยเสริมความแข็งแรงของกระดูกทำให้ร่างกายทารกได้รับประโยชน์จากแคลเซียมมากยิ่งขึ้น
5. กรดไขมัน เพื่อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นชุ่มชื้นให้กล้ามเนื้อในร่างกาย และช่วยบำรุงสมองของทารก ทำให้สมองและระบบประสาททำงานได้ดียิ่งขึ้น

นี่เป็นกลุ่มสารอาหารที่คุณแม่ตั้งครรภ์ในช่วง 8 เดือน ควรรับประทาน เป็น อาหารสำหรับคนท้อง ที่มีส่วนช่วยเตรียมความพร้อมให้ทารกและตัวคุณแม่เองให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง มีสภาพร่างกายที่มีความพร้อมที่จะเข้าสู่ช่วงของการคลอด ที่กำลังใกล้เข้ามาและจะถึงภายในอีกไม่กี่สัปดาห์

มีคุณแม่จำนวนไม่น้อยที่ยังไม่ทันเข้าสู่ช่วงปลายของการตั้งครรภ์แต่ก็เริ่มคิดถึง วิธีลดหน้าท้อง ! เพราะรู้สึกกังวลในเรื่องรูปร่างมีความวิตกว่า รูปร่างจะดูไม่ดีเหมือนเดิมก่อนการตั้งครรภ์ ซึ่งคุณแม่กลุ่มนี้อาจจะมีความใส่ใจในเรื่องอาหารการกินมากกว่าปกติสักหน่อย คือไม่พยายามกินให้มากเกินไปนักเพราะกลัวอ้วนแล้วแก้ไขยาก และอาหารประเภทหนึ่งที่บรรดาคุณแม่ที่กลัวอ้วนจะไม่พยายามรับประทานก็คืออาหารประเภทที่มี “ไขมัน” เพราะเชื่อว่าการรับประทานไขมันทำให้อ้วนง่าย ดังนั้นหากเจออาหารที่มีไขมันมาจะหาทางหลีกเลี่ยงไว้ก่อน แต่ทราบหรือไม่ว่า จริงๆ แล้วไขมัน เป็น อาหารสำหรับคนท้อง ที่ควรรับประทาน !

อย่าพึ่งแปลกใจว่าทำไมเราจึงสนับสนุนให้กินอาหารที่ทำให้อ้วน ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจกันสักหน่อยเกี่ยวกับเรื่องไขมัน เพราะคนส่วนใหญ่มักหลงลืมไปว่า จริงๆ แล้ว ไขมัน เป็นหนึ่งในสารอาหารที่มีความเป็นต่อร่างกาย มันอยู่ในอาหารหลักที่เราขาดไม่ได้ หรือ ที่เรียกว่า อาหาร 5 หมู่ ซึ่งไขมันก็อยู่ในกลุ่มนี้ ดังนั้นการหวาดกลัวไขมันจึงไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้อง

อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ไขมันทุกชนิดจะเป็นไขมันที่ควรรับประทาน เราจะเน้นเฉพาะไขมันที่มีประโยชน์บางอย่างเท่านั้น เช่น ไขมันในกลุ่ม โอเมก้า 3 ซึ่งมีกรดไขมันที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายและเสริมพัฒนาการของลูกในครรภ์ได้ ไขมันที่มีประโยชน์ ก็เช่น ไขมันจากปลาทะเล กุ้ง ผลอาโวคาโด้ เมล็ดเจีย เมล็ดแฟลกซ์ น้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันมะกอก ซึ่งไขมันเหล่านี้ช่วยในเรื่องการขจัดคอเลสเตอรอลในเส้นเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้สะดวกขึ้น ลดปัญหาเรื่องความดันโลหิต

ช่วยในเรื่องการเสริมสร้างสมองและระบบประสาทของลูกน้อย ทำให้มดลูกแข็งแรง ดังนั้นมันจึงเป็น อาหารเสริมคนท้อง ที่ควรรับประทาน ไม่ใช่หลีกเลี่ยง ที่สำคัญมันไม่ได้มีผลในเรื่องการทำให้น้ำหนักเพิ่มแต่อย่างใด หากรับประทานในปริมาณพอเหมาะพอดี สำหรับคุณแม่ที่กลัวอ้วน จริงๆ อาหารที่ควรระวังไม่ใช่ไขมัน แต่เป็น อาหารประเภทแป้งขัดขาว ที่เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะกลายสภาพเป็นน้ำตาล และหากใช้ไม่หมดจะถูกกักเก็บเอาไว้ในรูปไขมัน ตัวนั้นต่างหากที่ทำให้อ้วน ดังนั้น ไขมันทานได้ หากเป็นไขมันดี

“อยากท้องทำไงดี ?”  เป็นคำถามที่เชื่อว่ามีคู่รักจำนวนมากอยากได้คำตอบ ซึ่งมันอาจจะตามมาด้วยคำแนะนำนานาประการ เพื่อให้เกิดการตั้งครรภ์ขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม การตั้งครรภ์ที่ดี ก็คือ การตั้งครรภ์เมื่อมีความพร้อม ซึ่งในที่นี้รวมหมดทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความพร้อมในด้านเวลา งาน การเงิน และความสัมพันธ์ในครอบครัว รวมไปถึง สุขภาพ ซึ่งอย่างหลังสุด เป็นเรื่องที่ควรจะทำการตรวจ เพื่อให้ทราบสภาพความพร้อมในการตั้งครรภ์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการตรวจสอบที่ตัวของคุณผู้หญิง

สิ่งที่ควรตรวจก่อน การตั้งท้อง สามารถแบ่งออกไปเป็น 3 เรื่องหลักๆ ได้แก่

1. การตรวจสภาพร่างกายโดยรวม หรืออาจจะบอกว่าเป็นการตรวจสุขภาพความพร้อมของคุณแม่ ซึ่งสามารถ ปรึกษาเรื่องท้อง ที่เกี่ยวกับสุขภาพและรับการตรวจได้จาก สูตินารีแพทย์ ซึ่งก็จะทำการตรวจความแข็งแรงสมบูรณ์ของร่างกาย การทำงานของอวัยวะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ความดันโลหิต น้ำหนัก ส่วนสูง การทำงานของ หัวใจ ปอด ตลอดจนการตรวจภายในดูสภาพของมดลูกและอุ้งเชิงกราน เพื่อยืนยันความพร้อมในการตั้งครรภ์
2. การตรวจหาความเสี่ยงของโรค ซึ่งเรื่องนี้จะทำการตรวจทั้งคุณผู้ชายและคุณผู้หญิง ไม่ว่าจะเป็น การตรวจไวรัสตับอักเสบ การตรวจหาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ความเสี่ยงในโรคที่เกิดจากกรรมพันธุ์ (เช่น โลหิตจาง หรือ ธาลัสซีเมีย) การตรวจภูมิต้านทาน เพื่อให้ทราบว่ามีความเสี่ยงใดจะเกิดขึ้นหรือไม่
3. การตรวจความเข้ากันของหมู่เลือด

นี่เป็นเรื่องหลักๆ ที่ควรทำการตรวจก่อนที่จะเริ่มวางแผนการ ตั้งท้อง เพื่อให้การตั้งครรภ์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตราบรื่น และลูกที่เกิดมามีความสมบูรณ์แข็งแรง ซึ่งหากว่าเมื่อตรวจแล้วปกติ ต่อมาก็อาจจะเข้าสู่คำถามว่า “อยากท้องต้องทำไง” ต่อไป ซึ่งหากว่าเป็นคู่รักที่พึ่งอยู่กินกันใหม่ยังไม่เกิน 1 ปี แต่ยังไม่มีบุตร ก็ยังไม่ใช่เรื่องน่ากังวลอะไรนัก สามารถมีลูกได้ตามธรรมชาติ แต่หากว่าอยู่มานานกว่า 1 ปี และมีความสัมพันธ์กันปกติ แต่ไม่มีลูก อันนี้อาจจะต้องปรึกษาแพทย์เพราะเข้าข่ายการมีบุตรยาก

การดูแลตัวเองเป็นเรื่องที่คุณแม่ที่กำลัง ตั้งครรภ์ ต้องใส่ใจให้มากเข้าไว้ เพราะการดูแลคุณแม่ก็เท่ากับการดูแลลูกน้อยด้วยเช่นกัน แต่นอกเหนือไปจากการ ดูแลสุขภาพร่างกายให้พร้อมยังมีอีกเรื่องที่คุณแม่ตั้งครรภ์ควรจะมีการตระเตรียม นั่นก็คือ เรื่องการ เตรียมเสื้อผ้าเครื่องใช้สำหรับเด็กอ่อน ซึ่งถ้าจะให้ดีก็ควรเริ่มต้นตั้งแต่ ตั้งท้อง 7 เดือน เพื่อให้คุณแม่มีเวลาในการเลือก และยังเดินทางสะดวกสามารถไปเลือกซื้อด้วยตัวเองได้ อีกทั้งยังมีเวลาค่อยๆ ทยอยซื้อไปทีละน้อย ไม่หนักกระเป๋า

และที่สำคัญก็คือ มันดีกว่าปล่อยให้คุณพ่อไปหาซื้อ ! เรื่องนี้เป็นเรื่องที่น่าปวดหัวมากสำหรับหลายครอบครัวที่ไม่ได้มีการเตรียมเสื้อผ้าเครื่องใช้สำหรับเด็กอ่อนไว้ก่อน (ซึ่งบางทีก็เกิดจากความเชื่อโบราณที่ว่าไม่ให้เตรียมของใช้สำหรับเด็กเอาไว้) เพราะการที่คุณผู้ชายจะไปซื้อของเด็กอ่อนเป็นอะไรที่ยากมาก บางทีก็ซื้อผิดขนาด บางทีก็ไม่ได้ตามต้องการ เป็นเรื่องวุ่นวาย มันจึงเป็นการดีกว่าถ้าคุณแม่จะลงมือเลือกซื้อเตรียมเอาไว้ด้วยตัวเอง

การเลือกซื้อผ้าสำหรับเด็กอ่อน สิ่งที่สำคัญก็คือ ความนุ่มสบายของเนื้อผ้า กับ เรื่องความสะดวกในการสวมใส่เป็นหลัก และไม่จำเป็นจะต้องมีราคาแพง เพราะเด็กโตเร็วมากใส่ไม่นานก็ต้องเปลี่ยนใหม่แล้ว เพราะฉะนั้นเลือกที่ใส่สบายและทำความสะอาดง่ายไว้ก่อนที่ดีทีสุด

สำหรับผ้าที่เหมาะสมสำหรับชุดของลูกน้อยที่พึ่งเกิดใหม่ที่คุณแม่ควรซื้อเตรียมเอาไว้ก็ เช่น ผ้าฝ้าย ที่มีความอ่อนนุ่ม และระบายอากาศได้ดี อีกอย่างก็คือผ้าป่าน ซึ่งมีความโปร่ง ซึ่งเหมาะมากหากเป็นช่วงฤดูที่อากาศร้อน ซึ่งเนื้อผ้า 2 ชนิดนี้เหมาะทั้งที่เป็นชุดเสื้อผ้า และผ้าอ้อม ส่วนรูปแบบของชุดเด็กอ่อน ก็เป็นแบบที่มีสายผูกด้านหน้า เพื่อความสะดวกในการสวมใส่ เด็กอ่อน คอยังไม่แข็ง ยังไม่ควรเลือกเสื้อผ้าแบบสวม

การเตรียมเสื้อผ้าสำหรับเด็กอ่อนเป็น งานสำหรับคนท้อง ที่คุณแม่ควรมีส่วนช่วยในการเลือก และมีการเตรียมเอาไว้ให้พร้อมตั้งแต่เนิ่นๆ จัดใส่ตะกร้าเอาไว้ เมื่อถึงกำหนดคลอดก็จะได้ยกไปได้ทัน ไม่ต้องมีปัญหาตามจากการไปเลือกซื้อเสื้อผ้าของคุณพ่อ ที่อาจจะเลือกได้ไม่ถูกต้องนัก